5 เทคนิค..พลิกคุณเป็น 'นักพูด' มือโปรฯ

การเป็นนักพูดหรือวิทยากรที่ดีนั้น..ไม่ใช่เรื่องที่ยากเลย เพราะทุกอย่างนั้นขึ้นอยู่กับการฝึกฝน ปัญหาอันดับแรกที่ “นักพูดมือใหม่” หรือผู้เริ่มต้นมักจะเจอ ไม่ใช่ปัญหาเรื่องการหาแนวคิด ประเด็นของการพูด หรือการออกเสียงไม่ชัด (เพราะสิ่งเหล่านั้นเราสามารถมาฝึกทีหลังได้) แต่ปัญหาสำคัญคือ “ขาดความมั่นใจ” เพราะความไม่คุ้นเคย ไม่เคยทำ ไม่เคยชิน

และสิ่งนี่แหละคือสิ่งสำคัญที่ทำให้เรา “พูดไม่ได้” หรือ “พูดต่อหน้าคนมากๆ ไม่ได้” เป็นเพราะ

เราไม่มั่นใจว่า เราจะทำได้

หากเรามีความคิดว่า เราไม่เคยทำ เราทำไม่ได้แน่ๆ กลัวว่าจะพูดผิด กลัวลืมสคริปต์ กลัวตื่นเวที นี่จะเป็นเทคนิคที่ช่วยให้เราสามารถลดสิ่งเหล่านี้ได้ ด้วยวิธีการฝึกที่มีประสิทธิภาพ ที่ตลาดปัญญานำมาฝากทุกท่านในวันนี้

1. เริ่มต้นด้วยสิ่งที่เราสนใจ และมีความรู้หรือข้อมูลในเรื่องนั้น

นี่เป็นสิ่งที่ง่ายที่สุดที่จะทำให้เราสามารถพูดได้อย่างเป็นธรรมชาติ และไม่ต้องไปจำสคริปต์อะไรมากมาย

อันที่จริงแล้ว สำหรับการพูดที่ดี สคริปต์ก็เป็นส่วนหนึ่งที่สำคัญ แต่รู้หรือไม่ นักพูดที่เชี่ยวชาญหรือวิทยากรที่เชี่ยวชาญ

ไม่ได้จำสคริปต์แบบ “จำทั้งประโยค” และพูดตามนั้นทั้งประโยค

อย่าลืมว่า การพูด ไม่ใช่การท่อง ดังนั้น เราควรจำหัวข้อที่เราจะพูดมากกว่าการจำทั้งประโยคหรือจำแบบคำต่อคำ

ยกตัวอย่างง่ายๆ เช่น ถ้าเราต้องการพูดแนะนำตัวเอง (ข้อมูลของตัวเองเป็นสิ่งที่รู้อยู่แล้ว เราแทบไม่ต้องไปจำอะไรมากมายเกี่ยวกับตัวเองเลย)

สิ่งที่ต้องจำอาจมีแค่

ช่วงแรก แนะนำ ชื่อ นามสกุล อายุ

ช่วงที่สอง เล่าเกี่ยวการศึกษาของตัวเอง

ช่วงที่สาม เล่าประสบการณ์ ความถนัด ความชอบ

จะเห็นว่า จริงๆ แล้วสคริปต์ของเรามีเพียงเท่านี้ เพราะมันเป็นเรื่องเกี่ยวกับตัวเอง

ลองเริ่มแนะนำตัวเองดูสัก 5 นาที สั้นๆ ฝึกพูดจนเคยชิน และเราจะคุ้นเคยกับการพูดมากขึ้น

หรือถ้าคิดว่าง่ายเกินไป อาจจะลองพูดเรื่องราวที่เรามีความสนใจ หรือเรื่องที่เรามีความรู้อยู่แล้วก็ได้

2. ฝึกฝนทีละนิด และขยายเวลาเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ

หลังจากที่เราได้รู้แล้วว่าเราจะพูดเรื่องอะไร บรรยายเกี่ยวกับอะไร เราอาจจะลองแบ่งเนื้อหาของเราแยกเป็นส่วนๆ

พูดสั้นๆ แค่ 5 นาที เพิ่มเป็น 10 นาที ไปจนกระทั่งถึงหนึ่งชั่วโมง

ฝึกให้คล่องไปทีละอย่าง แล้วเราจะมีความมั่นใจมากขึ้น การฝึกแบบนี้ไปอย่างต่อเนื่อง

จะทำให้เราสามารถพูดในระยะเวลาที่นานขึ้นได้และไม่ลืมสิ่งที่เราจะพูด

ความประหม่าของเราก็จะหายไป หรืออย่างน้อย ถ้าต้องไปพูดต่อหน้าสาธารณะ ก็ยังรู้ว่า เราสามารถพูดได้ จำทุกอย่างที่เราอยากจะพูดได้แล้ว

3. อย่าลืมที่จะอัดเสียงหรืออัดวิดีโอไว้

ตัวช่วยอีกอย่างหนึ่งที่จะช่วยให้การพูดของเราดีขึ้น คือการอัดเสียงตัวเองไว้ฟัง เพื่อดูว่ามีช่วงไหนบ้างที่ต้องปรับปรุงแก้ไข การอัดเสียงไว้ฟังไม่เพียงแต่จะช่วยให้เราได้รู้จัก ข้อดี-ข้อเสีย และสิ่งที่ต้องปรับปรุงของเราเท่านั้น แต่ว่ามันยังช่วยให้เรา “จำ” สิ่งที่พูด จากการฟังซ้ำๆ ด้วย

หรือถ้ามีเครื่องมือมากพอ การอัดวีดีโอไว้เลยก็เป็นอีกวิธีหนึ่งที่จะทำให้ได้เห็นตัวเองทั้งลักษณะการพูด และท่าทางของเราด้วย

แต่ถ้าสิ่งเหล่านี้ดูจะยากเกินไป อาจจะใช้แค่วิธีการพูดในกระจกกับตัวเองก็ได้

4. เริ่มต้นด้วยการทักทาย

เมื่อฝึกจนพร้อมที่จะพูดแล้วจนถึงเวลาที่จะขึ้นเวทีจริง สิ่งสำคัญที่ขาดไม่ได้เลยคือ ” การทักทาย “

เพราะการทักทายเปรียบเสมือนการอุ่นเครื่องก่อนที่จะเข้าสู่เนื้อหา และเป็นการสร้างความเป็นกันเองระหว่างผู้พูดกับผู้ฟังอีกด้วย

นอกจากนั้นยังช่วยลดความประหม่าที่จะเกิดขึ้นได้ อย่างไรก็ตามในการทักทายผู้ฟังนั้นผู้พูดต้องดูสถานการณ์ด้วยว่างานที่เราไปพูดนั้น เป็นแบบทางการที่ต้องทักทายแบบทางการ หรือเป็นงานไม่ทางการที่สามารถทักทายแบบทั่วไปได้

5. โต้ตอบกับผู้ฟัง

ในระหว่างที่พูด ผู้พูดต้องตระหนักถึงผู้ฟังอยู่เสมอ การโต้ตอบกับผู้ฟังนับว่าเป็นสิ่งที่สำคัญมาก เพราะจะทำให้เรารู้ว่าผู้ฟังเข้าใจที่เราพูดหรือไม่

โดยปกติ ปฏิกิริยาจากผู้ฟังเป็นสิ่งที่สามารถสังเกตได้ง่าย ไม่ว่าจะเป็นจากสีหน้าหรือท่าทาง

ผู้พูดที่ดีมักจะเป็นนักสนทนาที่ดีด้วย จึงควรมีการสนทนาชวนให้ผู้ฟังโต้ตอบบ้าง โดยเลือกใช้ให้เหมาะสมกับสถานการณ์และกลุ่มของผู้ฟัง

ประสบการณ์เป็นสิ่งสำคัญ

มีเทคนิคมากมายที่ช่วยให้เราสามารถพัฒนาศักยภาพในด้านการพูดได้อย่างไม่ยากเลย นักพูดที่ดีจึงควรมีการฝึกฝนอยู่เสมอ เพื่อให้มีประสบการณ์ และสามารถเรียนรู้ข้อดี-ข้อเสีย ของตัวเองแล้วนำมาปรับปรุงแก้ไข

นอกจากนั้น นักพูดที่ดีควรมีความสนใจในสิ่งต่างๆ รอบตัว และต้องไม่ลืมที่จะรับฟังปฏิกิริยาสะท้อนกลับจากผู้ฟังด้วย เพื่อที่จะสามารถปรับปรุงในสิ่งที่บกพร่อง และพัฒนาในสิ่งที่เราทำได้แล้วให้ดีมากยิ่งขึ้น

หมั่นฝึกฝน เรียนรู้อยู่เสมอ ย่อมทำให้เรากลายเป็นนักพูดที่ดีได้อย่างแน่นอนค่ะ